Jump to: navigation, search


Belle van Zuylen




In 1771 maakte de beroemde Franse beeldhouwer Jean-Antoine Houdon een fraai portret van Belle van Zuylen, maar zelf probeerde ze niét om zich in haar Portrait de Zélide (een geschreven zelfportret) zo mooi mogelijk voor te stellen, integendeel. Dit werd vreemd gevonden.

Ophef veroorzaakte ze ook met haar korte roman Le Noble, waar ze kritiek uitte op haar eigen stand: de adel. Haar vader probeerde het werkje dan ook uit de handel te nemen. Maar belangrijke Nederlandse critici waren vol bewondering: Rijklof van Goens schrijft aan Frans van Lelyveld: ‘Is het waerlijk zo? is er in Holland? is er in uw geboortestad [Utrecht] een vrouw? van zoveel smaek? van zoveel verstand? die Le Noble schrijft? waerlijk edel! Ik heb het met de uiterste smaek gelezen, en vinde het in zijn soort uitmuntend’.

Van die bewondering is in de 19e eeuw in Nederland niet veel meer over. Maar dan schrijft de Zwitser Philippe Godet een uitgebreide biografie en komt hij rond 1900 ook lezingen geven in ons land: op dat moment zien we hier een nieuw beeld oprijzen van de schrijfster – die door haar huwelijk met een Zwitser Isabelle de Charrière was geworden. W.H. de Beaufort stelt in De Gids dat als zij ‘in onze dagen’ had geleefd, zij zich waarschijnlijk als student aan een hogeschool zou hebben ingeschreven, en ‘zich daar als een ijverige kampvechtster voor de rechten der vrouw hebben doen kennen, als spreekster op wereldcongressen’.

En ook recentelijk heeft Belle van Zuylen kunstenaars geïnspireerd: Digna Sinke maakte bijvoorbeeld een film; beeldend kunstenaressen Ton Sondaar, Fanny Kiezenberg, Eveline van Duyl – en anderen – maakten portretten.




SvD, October 2015




Personal tools